FADHILAT PUASA WAJIB & SUNAT SEPANJANG TAHUN
Ibadat puasa adalah ibadat dikerjakan dengan berlapar & berdahaga sepanjang hari iaitu sejak terbitnya fajar sodiq (masuk waktu subuh) hingga terbenamnya matahari (masuk waktu maghrib).Antara hikmat & faedah ibadat puasa ialah menginsafkan diri bahawa kita pada hakikatnya adalah makhluk yang dhaif yang perlu sentiasa menghampirkan diri dan beribadat kepada ALLAH SWT dan mengharap limpah kurnia NYA.
Firman ALLAH SWT menjelaskan tentang hikmah puasa Ramadhan yang bermaksud :
"Wahai orang-orang yang beriman, di wajibkan berpuasa atas kamu sebagaimana diwajibkan atas umat-umat yang terdahulu sebelum kamu, semoga kamu bertaqwa" (surah Al-Baqarah : 183)
Dengan berpuasa juga kita memperolehi kesihatan jasmani & rohani. Sabda Nabi Muhammad SAW yang bermaksud :
"Berpuasalah kamu, tentu kamu akan sihat" Sabda baginda Rasullah SAW lagi : "Perut besar itu adalah sarang penyakit & banyak makan itu adalah punca segala penyakit".
Selain daripada itu, puasa juga mempunyai faedah & hikmah seperti :
- Tanda bersyukur kepada ALLAH SWT atas limpah kurnia nikmat NYA yang tidak terhingga.
- Mendidik nafsu ammarah (yang lebih banyak mengajak kearah keburukkan) agar berubah menjadi nafsu lawwamah & seterusnya meningkat kepada nafsu mutmainnah yakni nafsu yang tenang tenteram, bersedia menjunjung titah perintah ALLAH SWT.
- Melatih & mendidik jiwa supaya mempunyai sifat kasihan belas terhadap orang-orang yang susah menderita & kurang bernasib baik kehidupan mereka.
- Membersihkan diri daripada sifat-sifat mazmumah (keji) seperti tamak, sombong, hasad dengki & lain-lain lagi.
- Mendidik jiwa supaya bersifat sabar, tahan menanggung kesusahan & perbagai cabaran dalam menempuh perjuangan hidup.
- Memperolehi kecergasan akal & fikiran sebagai disebut dalam satu riwayat maksudnya : "Orang yang lapar perutnya itu, tajamlah fikiranya & teranglah hatinya".
FADHILAT PUASA RAMADHAN
Puasa dibulan Ramadhan di fardhukan kepada setiap induvidu Muslim & Muslimah yang telah 'aqil baligh & ketiadaan uzur Syr'i. Uzur puasa seperti sakit dan dalam perjalanan (musafir) sejauh 91 km atau lebih. Orang yang uzur boleh meninggalkan puasanya, dan wajib menqadha pada hari & bulan yang lain.
Puasa Ramadhan adalah menjadi salah satu rukun islam kelima. Pahala melakukannya adalah tersangat besar, sebagaimana sabda Nabi Muhammad SAW yang bermaksud : "Sesiapa berpuasa dalam bulan Ramadhan dalam keadaan beriman & kerana menuntutkan keredhaan ALLAH SWT, nescaya diampunkan dosa-dosanya yang telah lalu" (Rujuk Al-Targhrib II:206).
Puasa Ramadhan adalah menjadi salah satu rukun islam kelima. Pahala melakukannya adalah tersangat besar, sebagaimana sabda Nabi Muhammad SAW yang bermaksud : "Sesiapa berpuasa dalam bulan Ramadhan dalam keadaan beriman & kerana menuntutkan keredhaan ALLAH SWT, nescaya diampunkan dosa-dosanya yang telah lalu" (Rujuk Al-Targhrib II:206).
Sabda Baginda Rasulullah SAW : "Setiap anak adam (manusia) itu digandakan satu kebaikkan dengan sepuluh yang seumpamanya hingga kepada 700 kali ganda". Firman ALLAH SWT maksudnya: "Kecuali puasa yang dikerjakan untuk KU maka AKU-lah yang membalasnya. Dia menahan syahwatnya & meninggalkan makan kerana AKU. Bagi orang yang berpuasa itu ada dua kegembiraan iaitu gembira ketika berbuka (atau berhari raya) & gembira ketika menemui Tuhannya kelak. Dan, demi bau mulut orang yang berpuasa itu lebih harum daripada bau kasturi".(Riwayat Muslim dari Abu Hurairah).
FADHILAT PUASA-PUASA SUNAT SEPANJANG TAHUN
1. PUASA 6 HARI DALAM BULAN SYAWAL
Fadhilat atau keutamaannya sangat besar sebagaimana sabda Nabi Muhammad
SAW yang bermaksud : "Sesiapa yang berpuasa Ramadhan, kemudian diiringi
dengan berpuasa (sunat) 6 hari dalam bulan Syawal adalah seperti berpuasa selama
setahun" (Riwayat Muslim).
SAW yang bermaksud : "Sesiapa yang berpuasa Ramadhan, kemudian diiringi
dengan berpuasa (sunat) 6 hari dalam bulan Syawal adalah seperti berpuasa selama
setahun" (Riwayat Muslim).
Cara melakukannya yang terbaik (afdal) adalah dengan berpuasa secara berturut-
turut hari dimulakan pada hari kedua bulan Syawal, tetapi boleh & sah dengan
tidak berturut-turut, misalnya sehari berpuasa dua hari tidak, kemudian berpuasa lagi,
asalkan genap 6 hari dalam dibulan Syawal. Malah sesetengah ulama mengharuskan
puasa 6 hari dalam bulan Syawal diniatkan beserta puasa qadha Ramadhan.
turut hari dimulakan pada hari kedua bulan Syawal, tetapi boleh & sah dengan
tidak berturut-turut, misalnya sehari berpuasa dua hari tidak, kemudian berpuasa lagi,
asalkan genap 6 hari dalam dibulan Syawal. Malah sesetengah ulama mengharuskan
puasa 6 hari dalam bulan Syawal diniatkan beserta puasa qadha Ramadhan.
2. PUASA DIHARI 'ARAFAH (9 zulhijjah)
Disunatkan kepada orang yang tidak melakukan ibadah haji. Fadhilatnya sangat besar
sebagaimana dijelaskan menerusi hadith daripada Abi Qatadah r.a. ujarnya
sebagaimana Rasulullah SAW telah ditanya oleh sahabat mengenai puasa hari
sebagaimana Rasulullah SAW telah ditanya oleh sahabat mengenai puasa hari
'Arafah, sabdanya bermaksud: "Ia menghapuskan dosa setahun yang lalu & tahun-
tahun kemudiannya". (Riwayatkan oleh Muslim & Al-Turmuzi).
tahun kemudiannya". (Riwayatkan oleh Muslim & Al-Turmuzi).
Menerusi hadith daripada Abi-Qatadah r.a. juga bahawa Rasulullah SAW bersabda
yang bermaksud : "Puasa pada hari 'Arafah itu menghapuskan dosa dua tahun yang
lalu & dosa tahun yang akan datang" (Riwayat oleh Muslim).
lalu & dosa tahun yang akan datang" (Riwayat oleh Muslim).
3. PUASA PADA BULAN MUHARRAM
Daripada Abi Hurairah r.a. katanya telah bersabda Rasulullah SAW yang maksudnya :
"Seafdal-afdal puasa selepas Ramadhan iaitu puasa pada bulan ALLAH iaitu pada
bulan Muharram & seafdal-afdal solat selepas solat fardhu ialah solat malam"
bulan Muharram & seafdal-afdal solat selepas solat fardhu ialah solat malam"
(Riwayat Muslim).
Daripada Ibu' Abbas r.a. katanya telah bersabda Rasulullah SAW yang bermaksud :
"Sesiapa berpuasa pada hari 'Arafah nescaya telah terhapus dosanya dua tahun, dan
sesiapa berpuasa satu hari daripada bulan Muharram maka untuknya setiap sehari
sesiapa berpuasa satu hari daripada bulan Muharram maka untuknya setiap sehari
(mendapat pahala) 30 hari" (Dikeluarkan oleh Al-Tabrani).
4. PUASA PADA HARI 'ASYURA (10 Muharram)
Daripada Abi Qatadah r.a. bahawasanya Rasulullah SAW telah ditanya mengenai
puasa dihari 'Asyura (yakni puasa hari ke 10 bualan Muharram) maka sabda
puasa dihari 'Asyura (yakni puasa hari ke 10 bualan Muharram) maka sabda
Baginda SAW yang bermaksud : "Ia akan menghapuskan dosa setahun yang lalu "
(Riwayat Muslim).
5. PUASA HARI TASU'A (Tanggal 9 Muharram)
Ia disunatkan, namun Rasulullah SAW belum sempat mengerjakannya,
bagaimanapun Baginda SAW bersabda yang maksudnya : "Sesungguhnya jika Aku
hidup pada tahun hadapan, aku akan berpuasa pada 9 Muharram"(Riwayat Ahmad
hidup pada tahun hadapan, aku akan berpuasa pada 9 Muharram"(Riwayat Ahmad
& Muslim).
Peringatan :
Puasa sunat pad hari ke 10 Muharram hendaklah digabungkan dengan hari
sebelumnya iaitu hari ke 9 atau hari selepasnya (yakni hari ke 11) & lebih baik
lagi dikerjakan 3 hari berturut-turut iaitu hari ke 9, ke 10 & ke 11. Jika
ditunggalkan 10 Muharram sahaja, hukumnya makruh kerana menyerupai
amalan orang Yahudi.
sebelumnya iaitu hari ke 9 atau hari selepasnya (yakni hari ke 11) & lebih baik
lagi dikerjakan 3 hari berturut-turut iaitu hari ke 9, ke 10 & ke 11. Jika
ditunggalkan 10 Muharram sahaja, hukumnya makruh kerana menyerupai
amalan orang Yahudi.
Sabda Nabi Muhammad SAW yang bermaksud : "Berpuasalah pada hari 'Asyura
(10 Muharram) & janganlah menyamai perbuatan orang Yahudi; oleh itu
berpuasalah sehari sebelum dan sehari sesudahnya" (Riwayat Imam Ahmad)
berpuasalah sehari sebelum dan sehari sesudahnya" (Riwayat Imam Ahmad)
6. PUASA BULAN SYA'ABAN
Daripada Usamah bin Zaid r.a. katanya, aku berkata "Wahai Rasulullah SAW
tidak saya melihat bahawa tuan hamba berpuasa satu bulan daripada
tidak saya melihat bahawa tuan hamba berpuasa satu bulan daripada
bulan-bualan (dalam setahun melainkan bulan Ramadhan) seperti tuan berpuasa
pada bulan Sya'aban"Sabda Rasulullah SAW "Bulan ini (yakni bulan Sya'aban)
ialah bulan yang manusia lalai kepadanya antara Rejab & Ramadhan, padahal ia
ialah bulan yang manusia lalai kepadanya antara Rejab & Ramadhan, padahal ia
(yakni bulan Sya'aban) bulan yang diangkat amalan kepada Tuhan seru sekelian
alam, maka aku suka amalanku diangkat & aku berpuasa" (Riwayat Al-Nasai).
alam, maka aku suka amalanku diangkat & aku berpuasa" (Riwayat Al-Nasai).
Ummu Salamah r.a. pula berkata : "Tidak pernah aku melihat Rasulullah SAW
berpuasa dua bulan berturut-turut melainkan bulan Sya'aban & Ramadahan"
berpuasa dua bulan berturut-turut melainkan bulan Sya'aban & Ramadahan"
(Riwayat Al-Turmuzi).
7. PUASA PADA HARI ISNIN & KHAMIS
Daripad Abu Hurairah r.a. daripada Rasulullah SAW sabdanya : "Diperlihatkan
(Kehadrat Allah SWT) segala amalan itu pada hari Isnin & Khamis,
(Kehadrat Allah SWT) segala amalan itu pada hari Isnin & Khamis,
jesteru saya suka ketika diperlihatkan amalan-amalanku itu sedang aku berpuasa"
(Riwayat Al-Turmuzi).
Menurut riwayat Muslim diterima daripada Abu Qatadah, pernah ditanya kepada
Rasulullah SAW tentang puasa pada hari Isnin, maka Baginda SAW menjawab
dengan sabdanya yang bermaksud "Itulah hari yang padanya aku dilahirkan,
dengan sabdanya yang bermaksud "Itulah hari yang padanya aku dilahirkan,
padanya aku dibangkitkan menjadi Rasul & padanya Al-Quran diturunkan
kepadaku"(Subul Al-Salam)
8. PUASA HARI RABU, KHAMIS & JUMAAT
Daripada 'Ubaid bin Muslim Al-Qurasyi daripada bapanya r.a. ujarnya, aku
bertanya atau ditanya oleh Baginda Rasulullah SAW mengenai puasa dahar
(sepanjang tahun), maka Baginda Rasullullah SAW bersabda yang bermaksud :
(sepanjang tahun), maka Baginda Rasullullah SAW bersabda yang bermaksud :
"Tidak (maksudnya tidak dibenarkan puasa tersebut), kerana sesungguhnya
untuk keluargamu atas dirimu ada hak. Oleh itu puasalah pada bulan Ramadhan
& yang mengikutinya (6 hari dalam bulan Syawal) & pada setiap hari Rabu
& yang mengikutinya (6 hari dalam bulan Syawal) & pada setiap hari Rabu
& Khamis, maka anda sungguh telah (mendapat pahala) puasa sepanjang tahun
& anda juga telah berbuka" (Riwayat Abu Dawud, Al-Nasai & Al-Turmuzi).
& anda juga telah berbuka" (Riwayat Abu Dawud, Al-Nasai & Al-Turmuzi).
Daripada Anas bin Malik r.a. bahawa beliau telah mendengar Rasullullah SAW
bersabda maksudnya : "Sesiapa yang berpuasa pada hari Rabu, Khamis & Jumaat,
bersabda maksudnya : "Sesiapa yang berpuasa pada hari Rabu, Khamis & Jumaat,
nescaya ALLAH SWT membina untuknya sebuah istana diSyurga daripada
permata, yaqut, zamrud & dicatat baginya bebas daripada api neraka"
(Riwayat Al-Tabrani).
Menerusi riwayat daripada Ibnu Umar r.a., Nabi Muhammad SAW bersabda
yang bermaksud : "Sesiapa berpuasa pada hari Rabu,Khamis & Jumaat,
kemudian bersedekah pada hari Jumaat sedikit atau banyak, nescaya diampunkan
semua dosanya hingga menjadi seperti bayi yang baru dilahirkan oleh ibunya, bersih
daripada segala dosa" (Dikeluarkan oleh Al-Tabrani).
9. PUASA PADA HARI PUTIH (13,14 & 15 Bulan Islam)
Diriwayatkan dari Jarir r.a. daripada Nabi Muhammad SAW yang bermaksud :
"Berpuasa 3 hari pada setiap bulan adalah berpuasa sepanjang tahun iaitu puasa
pada hari-hari putih - pada hari 13,14 & 15 (bulan Qamariyah)"
(Riwayat Al-Nasai dengan sanad yang sohih).
10. PUASA 3 HARI PADA SETIAP BULAN
Diriwayat oleh Muslim daripada Abi Qatadah, bahawasanya Baginda
Rasulullah SAW bersabda maksudnya : "Puasa 3 hari pada setiap bulan,
Ramadhan ke Ramadhan itulah puasa sepanjang masa"
Mengenai berpuasa 3 hari pada setiap bulan, ada beberapa pendapat ulama.
Antaranya dikatakan puasa 3 hari itu ialah puasa pada 13,14 & 15.
Inilah pendapat kebanyakan Ulama, antara lain Umar, Ibnu Mas'ud, Abu Zar,
Al-Shafi'i, Abu Hanifah, Ahmad & Ishaq.
Sementara Al-Nakhai'i berpendapat ialah puasa 3 hari pada akhir bulan.
11. PUASA SELANG SELI (Sehari Puasa Sehari Tidak)
Hadith daripada Abdullah bin 'Amru Ibnu Al-'As r.a. bahawasanya Nabi
Muhammad SAW bersabda yang bermaksud : " Telah sampai berita kepadaku
bahawa anda berpuasa pada waktu siang & berjaga (kerana beribadah) pada
waktu malam. Jangan buat demikian kerana atas untuk jasadmu atas dirimu
ada habuan, untuk matamu atas dirimu ada habuan untuk isterimu ada habuan.
Puasalah & berbukalah. Puasa 3 hari pada setiap bulan, maka dengan
demikian anda mendapat pahala sepanjang tahun". Aku berkata :
" Wahai Rasulullah SAW aku mempunyai kekuatan (keupayaa untuk berpuasa).
Sabda Baginda Rasulullah SAW "Maka berpuasalah puasa Nabi Daud a.s. iaitu
puasa sehari & berbuka sehari" (Riwayat Al-Bukhari & Muslim)
Daripada Abdullah bin 'Amru Ibnu Al-'As katanya telah bersabda Rasulullah SAW
bermaksud : "Puasa yang disukai ALLAH SWT ialah puasa Nabi Daud s.a. &
solat yang paling disukai ALLAH SWT adalah solat Nabi Daud s.a. Baginda tidur
separuh malam & bangun beribadat sepertiga malam & tidur seperempat malam
& baginda berpuasa sehari & berbuka sehari".(Riwayat Al-Bukhari & Muslim).
9. PUASA PADA HARI PUTIH (13,14 & 15 Bulan Islam)
Diriwayatkan dari Jarir r.a. daripada Nabi Muhammad SAW yang bermaksud :
"Berpuasa 3 hari pada setiap bulan adalah berpuasa sepanjang tahun iaitu puasa
pada hari-hari putih - pada hari 13,14 & 15 (bulan Qamariyah)"
(Riwayat Al-Nasai dengan sanad yang sohih).
10. PUASA 3 HARI PADA SETIAP BULAN
Diriwayat oleh Muslim daripada Abi Qatadah, bahawasanya Baginda
Rasulullah SAW bersabda maksudnya : "Puasa 3 hari pada setiap bulan,
Ramadhan ke Ramadhan itulah puasa sepanjang masa"
Mengenai berpuasa 3 hari pada setiap bulan, ada beberapa pendapat ulama.
Antaranya dikatakan puasa 3 hari itu ialah puasa pada 13,14 & 15.
Inilah pendapat kebanyakan Ulama, antara lain Umar, Ibnu Mas'ud, Abu Zar,
Al-Shafi'i, Abu Hanifah, Ahmad & Ishaq.
Sementara Al-Nakhai'i berpendapat ialah puasa 3 hari pada akhir bulan.
11. PUASA SELANG SELI (Sehari Puasa Sehari Tidak)
Hadith daripada Abdullah bin 'Amru Ibnu Al-'As r.a. bahawasanya Nabi
Muhammad SAW bersabda yang bermaksud : " Telah sampai berita kepadaku
bahawa anda berpuasa pada waktu siang & berjaga (kerana beribadah) pada
waktu malam. Jangan buat demikian kerana atas untuk jasadmu atas dirimu
ada habuan, untuk matamu atas dirimu ada habuan untuk isterimu ada habuan.
Puasalah & berbukalah. Puasa 3 hari pada setiap bulan, maka dengan
demikian anda mendapat pahala sepanjang tahun". Aku berkata :
" Wahai Rasulullah SAW aku mempunyai kekuatan (keupayaa untuk berpuasa).
Sabda Baginda Rasulullah SAW "Maka berpuasalah puasa Nabi Daud a.s. iaitu
puasa sehari & berbuka sehari" (Riwayat Al-Bukhari & Muslim)
Daripada Abdullah bin 'Amru Ibnu Al-'As katanya telah bersabda Rasulullah SAW
bermaksud : "Puasa yang disukai ALLAH SWT ialah puasa Nabi Daud s.a. &
solat yang paling disukai ALLAH SWT adalah solat Nabi Daud s.a. Baginda tidur
separuh malam & bangun beribadat sepertiga malam & tidur seperempat malam
& baginda berpuasa sehari & berbuka sehari".(Riwayat Al-Bukhari & Muslim).
PERINGATAN
1. Dalam mencari pahala puasa sunat, jangan salah hari-hari yang diharamkan
berpuasa iaitu :
berpuasa iaitu :
- Tanggal satu Syawal (hariraya Aidil Fitri)
- 10 Zulhijjah (Hariraya Aidil Adha), Hari-hari tasyriq 11.12 &13 Zulhijjah
- Hari Syak, mungkin hari mula berpuasa (30 Sha'aban)
- Selepas 15 Sha'aban jika bukan puasa Qadha' atau Nazar atau tiada hubungan dengan puasa pada hari sebelumnya, atau bukan hari yang biasa berpuasa.
- Puasa sunat bagi wanita yang tanpa izin suami (Jika suami bermukim yakni tidak bermusafir atau tak berpergian jauh)
- Puasa bagi orang yang sakit bersangatan.
- Puasa orang yang sangat tua.
- Puasa bagi wanita yang hamil.
- Puasa bagi orang yang musafir.
- Puasa pada hari 'Arafah bagi orang yang mengerjakan haji.
- Puasa pada hari Sabtu sahaja (ditunggalkan).
- Puasa pada hari Jumaat sahaja (ditunggalkan).
- Puasa asalnya sunat dikerjakan oleh orang yang menanggung puasa qadha.
- Puasa sepanjang tahun (sepanjang masa)
Adapun puasa sunat boleh berniat dipagi hari sebelum tergelincir matahari (sebelum
masuk waktu Zuhur), dengan syarat belum melakukan perkara-perkara yang
membatalkan puasa.
4. Niat puasa tidak semestinya dengan melafazkan dalam bahasa arab, memadai
melintaskan didalam hati dengan apa-apa jua bahasa yang kita faham, iaitu bahawa
kita hendak melakukan puasa (sebut jenis puasanya) pada hari esok (jika niat
pada waktu malam),
atau pada hari ini (jika berniat pada dinihari atau waktu sahur atau pada sebelah
pagi selepas subuh jika puasa sunat).
membatalkan puasa.
4. Niat puasa tidak semestinya dengan melafazkan dalam bahasa arab, memadai
melintaskan didalam hati dengan apa-apa jua bahasa yang kita faham, iaitu bahawa
kita hendak melakukan puasa (sebut jenis puasanya) pada hari esok (jika niat
pada waktu malam),
atau pada hari ini (jika berniat pada dinihari atau waktu sahur atau pada sebelah
pagi selepas subuh jika puasa sunat).
Sumber : tanbihul_ghafilin.tripod.com
Gambar : Ikhsan Cik google
No comments:
Post a Comment